Thư của thầy Xi-mong Tú viết từ Tonkin ngày 7 tháng 10 năm 1673

 

Nguồn Arsi-Japsin 81, fol 035a-036

- Ảnh từ FB Kim Bảo Đặng https://www.facebook.com/groups/474183959420147/user/100008360707952

- Bản phiên âm từ FB Lê Minh Khiêm (có sửa đổi đôi chút)

https://www.facebook.com/le.minh.khiem.63765

Lạy ơn Đức Chúa Trời ba ngôi cùng rất thánh Đức Chúa Bà Ma-ri-a. Tôi là Xi-mong Tú, thông công xứ Huế cùng xứ Quảng lâu năm, tôi có giúp việc các đức thầy cả dòng Đức Chúa Giê-su. Cho đến ngày rày tôi hãy còn theo dòng này mà làm việc Chúa, giúp đức thầy cả Bát-Tô-Lô-Miêu hơn ba năm nay. Năm ngoái đức thầy cả Bát-Tô-Lô-Miêu có trẩy vào Quảng cùng trẩy vào phủ mới, tôi có trẩy cùng ngài một thuyền, cùng ở một cửa, một nhà. Đến ngày trẩy ra, tôi lại trẩy theo cùng đức thầy vào cửa Phú Yên mà viếng anh em xứ ấy. Đoạn thì ra phố Nhật Bổn mà dồn trẩy Huế. Đến ngoài Huế thì ra xứ Dinh Cát mà đi viếng anh em khắp mọi nơi. Nơi nào có nhiều bổn đạo thì đức thầy ở lại ba bốn ngày, nơi nào ít thì ở một hai ngày nghe tội anh em cho đến sáng ngày, ba bốn đêm nào có biết ngủ đâu. Ban ngày nghỉ chẳng được thư thả việc anh em, ban đêm lại thức cho được làm việc cho anh em. Kẻ thì xưng tội mà rước Mình Chúa, kẻ thì chịu phép rửa tội, kẻ thì xức dầu thánh. Tôi bấy nhiêu năm theo đức thầy giúp làm việc Đức Chúa Trời, chẳng thấy khi nào đức thầy có mất lòng ai hay là làm sự chi trái lẽ cho nên người ta trách được. Đức thầy có một, hiền lành, năng nổ mọi việc Đức Chúa Trời, cho nên những kẻ suy lấy mà biết giữ đạo thánh Đức Chúa Trời thì hết lòng hết sức và ... và kính đức thầy Bát-Tô-Lô-Miêu, ấy là sự ... ... nên tôi dám lấy tên Đức Chúa Trời mà thề rằng ví dầu bấy nhiêu sự tôi chẳng ... ... Đức Chúa Trời ... ... Mà tôi nói thật thì Đức Chúa Trời phạt kẻ bỏ vạ cáo gian đức thầy cả Bát-Tô-Lô-Miêu. Bấy nhiêu sự tôi viết để cho các đức thầy cả cùng bổn đạo hay. Tôi lại xin các đức thầy cả cùng bổn đạo cầu xin cùng Chúa giúp sức cho tôi giữ đạo cho trọn, ngày sau được hưởng phúc cùng Chúa trên thiên đàng đời đời kiếp kiếp. A-men!

Từ Thiên Chúa giáng sinh chí Quý Sửu niên đắc nhất thiên lục bách thất thập tam niên thập nguyệt sơ thất nhật.

Hang núi "Hiển Tàng Phong" trong quần thể nhà thờ Phát Diệm

 

Hình ảnh quý vị đang thấy là một trong ba hang núi đá ở Phát Diệm, được thực hiện vào năm 1875, và được xem là phẩm đầu tay của Cụ Sáu Trần Lục. Theo truyền lại, hang này được xây để thử độ lún của đất trước khi khởi công các công trình lớn sau đó.

Hang từng được gọi là “hang táng xác”, vì mỗi mùa Tuần Thánh, Cụ Sáu thường tổ chức đóng cảnh Táng Xác Chúa ngay trong hang. Về sau, hang lại được gọi là “hang sinh nhật”, bởi suốt nhiều năm qua, vào dịp Giáng Sinh, nơi đây thường được đặt cảnh hang đá Giáng Sinh.

Đáng tiếc, vào ngày 15.08.1972, một quả bom rơi xuống sát bên hang, khiến kết cấu đá bị sập. Từ đó, hang núi để cỏ mọc um tùm, ít người lui tới do lo ngại nguy hiểm.

Năm nay, năm thánh hy vọng, cũng là dịp 200 năm sinh nhật Cụ Sáu, và 150 năm kể từ ngày hang được dựng, TGM cho trùng tu, khi các thợ đá tiến hành xếp lại đá, bất ngờ phát hiện ba đại tự khắc trên đá, bị vùi lấp và vỡ gãy trong đống đổ nát. Khi ghép lại, ba chữ hiện rõ: 顕藏峯 – đọc là Hiển Tàng Phong.

CHIẾT TỰ VÀ Ý NGHĨA:

顕 (hiển) – hiện ra, tỏ rõ
Chữ gồm bộ 頁 (hiệt – đầu người) và chữ 彦 (người tài). Mang nghĩa: vinh hiển, lộ ra điều vốn tiềm ẩn.
藏 (tàng) – cất giấu, kho tàng
Gồm 艹 (thảo) và 臧 (tốt lành). Ý chỉ những điều quý giá, được gìn giữ kín đáo trong lòng.
峯 (phong) – đỉnh núi
Là biến thể của chữ 峰, gồm bộ 山 (núi) và phần âm 夆, nghĩa là đỉnh cao nơi tụ hội.

TỔNG NGHĨA:

“Hiển Tàng Phong” – Ngọn núi nơi điều ẩn giấu được hiển lộ.

Cái tên như một mạc khải ngầm, chất chứa chiều sâu đức tin: nơi hang đá âm thầm ẩn khuất suốt bao năm, giờ hiện lộ kho tàng thiêng liêng, đúng vào dịp tưởng nhớ Cụ Sáu – người đã “gieo mầm đá sống” trên mảnh đất này. Nếu có dịp vào thăm trong hang, du khách sẽ không khỏi ngỡ ngàng vì, nhìn bề ngoài có vẻ rất bình thường, nhưng bên trong quả thực có rất nhiều hang nhũ rất đẹp như hang thiên tạo.

- Trích từ FB Đình Chẩn: 

 https://www.facebook.com/groups/1982793429155285/permalink/2080158866085407/?rdid=VcV2ywOXGgW5fM1x#